Τα δίδυμα σκάφη Voyager 1 και 2 εκτοξεύθηκαν στο διάστημα πριν από 37 χρόνια, το 1977. Το Voyager 1, το οποίο ξεκίνησε πρώτο, έχει ήδη βγει από το ηλιακό μας σύστημα, ενώ το Voyager 2 που εκτοξεύθηκε ένα μήνα μετά, ακολουθεί διαφορετική πορεία και δεν έχει ακόμη περάσει τα όρια του ηλιακού μας συστήματος. Σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού τους και οι δυο «εξερευνητές» στέλνουν ανελλιπώς τα δεδομένα τους πίσω στη Γη. Αυτά τα δεδομένα μετατράπηκαν από έναν φυσικό σε νότες για να συνθέσουν ένα μουσικό κομμάτι. Το πρωτότυπο εγχείρημα δεν έχει μόνο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον – η σύνθεση ακούγεται απρόσμενα καλή όπως μπορείτε να διαπιστώσετε στο ηχητικό απόσπασμα – αλλά μπορεί επίσης να βοηθήσει τους επιστήμονες να ανιχνεύσουν «κρυφές¬ πλευρές του Σύμπαντος.
Με «μέτρο» τα πρωτόνια
Η «ηχοποίηση των δεδομένων», όπως ονομάστηκε, έγινε από έναν φυσικό με άρτια μουσική παιδεία, τον Ντομένικο Βιτσινάντσα, διευθυντή ερευνών στο Geant, το πανευρωπαϊκό δίκτυο δεδομένων υψηλών ταχυτήτων που υποστηρίζει ερευνητικά κέντρα και εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλη την Ευρώπη – μεταξύ αυτών τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Πυρηνικών Ερευνών (CERN) και τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC).
Ο κ. Βιτσινάντσα συγκέντρωσε 320.000 μετρήσεις που έχει κάνει από το 1977 μέχρι σήμερα ο ανιχνευτής κοσμικής ακτινοβολίας (Cosmic Ray System – CRS) που φέρει το καθένα από τα δίδυμα σκάφη. Το συγκεκριμένο όργανο δίνει τη δυνατότητα στους επιστήμονες να μετρήσουν πόσα πρωτόνια χτυπούν ανά μια ώρα το Voyager 1 και το Voyager 2. Ο κ. Βιτσινάντσα μετέτρεψε τις τιμές των δεδομένων σε νότες, κατ’ αναλογία προς το ύψος των μουσικών φθόγγων. Το αποτέλεσμα είναι μια μουσική σύνθεση σε «ντουέτο», για πιάνο και έγχορδα.
Κοντσέρτο για πιάνο και έγχορδα
«Θέλησα να συνθέσω ένα μουσικό κομμάτι-ύμνο για το Voyager 1 και το Voyager 2 μαζί, γι’ αυτό χρησιμοποίησα τον ίδιο τύπο μετρήσεων από τα δυο σκάφη – δηλαδή τον αριθμό των πρωτονίων –, που έγιναν ακριβώς την ίδια χρονική στιγμή αλλά σε απόσταση αρκετών δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων μεταξύ τους» δήλωσε ο δρ Βιτσινάντσα στην εφημερίδα «Guardian». Ο φυσικός ένωσε στη συνέχεια τις δυο μελωδίες που προέκυψαν από τα δεδομένα του κάθε σκάφους σε μια σύνθεση.
Στο ηχητικό απόσπασμα που ακολουθεί το Voyager 1 είναι το πιάνο και το Voyager 2 τα έγχορδα:
Ο κ. Βιτσινάντσα υπογράμμισε ότι το ευχάριστο αυτό άκουσμα προσφέρει τη δυνατότητα μιας διαφορετικής ανάλυσης των δεδομένων. «Η ανάλυση της μελωδίας είναι το ίδιο πράγμα με την ανάλυση που γίνεται στο χαρτί, μόνο που χρησιμοποιεί το αφτί» εξήγησε. «Οι πληροφορίες που περιέχονται είναι ακριβώς οι ίδιες, αντιπροσωπεύονται από ομαλότητες, μοτίβα, μεταβολές, τάσεις και κορυφές» πρόσθεσε επισημαίνοντας ότι η ανάλυση με το αφτί μπορεί ενδεχομένως να εντοπίσει μοτίβα τα οποία ως τώρα έχουν ξεφύγει από το μάτι.
tovima.gr - www.theguardian.com
